Tìm hiểu bức Tranh Em Thúy - Kiệt tác không thể bỏ qua

Bức tranh Em Thúy không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao mà còn là biểu tượng của nét đẹp văn hóa Việt. Trong bài viết hôm nay, Mỹ Thuật Sống sẽ giúp bạn tìm hiểu vẻ đẹp tuyệt vời và những câu chuyện ẩn chứa đằng sau bức họa chân dung nổi tiếng này.

1. Đôi nét khái quát về bức họa Em Thúy

1.1. Bức tranh Em Thúy của ai?

Em Thúy là bức tranh chân dung nổi tiếng của họa sĩ Trần Văn Cẩn (1910–1994). Ông được mệnh danh là một trong bốn cây đại thụ hàng đầu của nền mỹ thuật hiện đại nước ta. Nhất Trí (Nguyễn Gia Trí, tác giả của bức tranh Thiếu nữ bên hoa phù dung), nhì Vân (Tô Ngọc Vân, bức tranh Thiếu nữ bên hoa huệ), tam Lân (Nguyễn Tường Lân), tứ Cẩn.

Họa sĩ Trần Văn Cẩn tốt nghiệp Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Đông Dương năm 1936. Năm 1996, ông đã nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật trong lĩnh vực mỹ thuật.

Họa sĩ Trần Văn Cẩn là tác giả của bức tranh Em Thúy

1.2. Bức tranh Em Thúy ra đời như thế nào?

Trong chiến tranh thế giới thứ hai, họa sĩ Trần Văn Cẩn sống với gia đình họ hàng ở phố Hàng Cót, Hà Nội. Trong gia đình, ông quý nhất người cháu gái Minh Thúy, vì vậy, tác giả đã vẽ tặng người cháu bức chân dung vào năm 1943, khi đó Minh Thúy được 8 tuổi.

Họa sĩ mất vài tháng để hoàn thành tác phẩm. Chân dung Em Thúy lần đầu được giới thiệu tại triển lãm FARTA tại Hà Nội năm 1943. Bức tranh sau đó giúp họa sĩ Trần Văn Cẩn đoạt giải nhất tại triển lãm AFIMA của Hội Khai Trí Tiến Đức.

Bức tranh chân dung Em Thúy và nguyên mẫu bà Minh Thúy ngoài đời sau khoảng 70 năm

2. Đặc điểm của bức tranh Em Thúy

Em Thúy là kiệt tác nghệ thuật chân dung xuất sắc của hội họa hiện đại Việt Nam. Tác phẩm vẽ bán thân em Thúy 8 tuổi với đôi mắt đen to tròn, đôi môi chúm chím, hai má bầu bĩnh, mái tóc rẽ lệch ngôi hiện rõ nét ngây thơ và trong sáng.

Cô bé ngồi lệch bên trái bức tranh, đôi bàn tay nhỏ đặt trên đùi. Bộ quần áo em mặc sáng màu và hài hòa với màu vàng nhạt của bức tường phía sau. Chiếc ghế mây với những đường cong tạo thế cân bằng cho bố cục tranh.

Bức tranh chân dung Em Thúy

Bức tranh Em Thúy làm bằng chất liệu gì? Em Thúy được họa sĩ vẽ bằng chất liệu sơn dầu, một chất liệu cũng được sử dụng trong bức tranh madam Phương. Bức họa có kích thước 60,3 x 45,8 cm.

Tác giả đã sử dụng lối bố cục cổ điển hình kiểu Châu Âu thế kỉ XX để diễn tả tâm trạng của một cô bé người Việt. Bức họa là sự kết hợp tài tình giữa tâm hồn phương Đông và lối diễn họa chân dung phương Tây đương thời mà tác giả học hỏi được.

3. Giá trị nghệ thuật của bức tranh Bé Thúy mang lại

Em Thúy được nhận xét là tác phẩm chân dung thành công nhất nền mỹ thuật Việt Nam thế kỷ XX và mang đến nhiều giá trị.

• Giá trị lịch sử: Tác phẩm đánh dấu một giai đoạn lịch sử của nền hội họa cận đại Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX.

• Giá trị thẩm mỹ: Bức tranh thể hiện phong cách hội họa đặc trưng riêng của họa sĩ Trần Văn Cẩn, một bậc thầy của nền mỹ thuật cận đại Việt Nam. Như Mỹ Thuật Sống đã nói ở trên, bức tranh là sự kết hợp phong cách tạo hình phương Tây với một tinh thần phương Đông rõ nét.

• Giá trị văn hóa: Em Thúy là một trong những bức họa đỉnh cao có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến các thế hệ sau. Thông qua bức chân dung Em Thúy, tác giả đã phản ánh hình ảnh con người và xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Bức tranh góp phần vào việc nghiên cứu các giá trị văn hóa Đông Tây được thể hiện qua nghệ thuật tạo hình.

Bức tranh Em Thúy của họa sĩ Trần Văn Cẩn được công nhận là bảo vật quốc gia vào năm 2013.

4. Tranh sơn dầu Em Thúy đang ở đâu?

Trong chiến tranh, gia đình tác giả phải đi sơ tán nên bức tranh bị thất lạc. Sau đó, tác phẩm thuộc sở hữu của gia đình nhiếp ảnh gia Đỗ Huân và được Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam mua lại với giá 300 đồng.

Tranh Em Thúy hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ Thuật Việt Nam

Bức tranh khi đó bị hư hỏng, lốm đốm tróc sơn và được đặt ở chế độ bảo quản đặc biệt. Tranh cùng các hiện vật được duy trì ở nhiệt độ 20 đến 25 độ C, độ ẩm 50 - 55%, hệ thống ánh sáng theo tiêu chuẩn quốc tế để bảo quản và trưng bày tác phẩm.

Hiện, bạn có thể chiêm ngưỡng bức tranh tại phòng 10, chuyên đề sơn dầu, tầng 2 của Bảo tàng Mỹ Thuật Việt Nam.

Kết luận

Bức tranh Em Thúy không chỉ đơn thuần là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng cho nét đẹp và tâm hồn người Việt. Qua từng nét vẽ tinh tế, tác giả đã gửi gắm vào đó tình yêu và sự trân trọng đối với văn hóa truyền thống. Mỹ Thuật Sống hy vọng rằng tác phẩm Em Thúy sẽ tạo nguồn cảm hứng cho bạn sáng tác các bức tranh chân dung của riêng mình.