Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai - Tác phẩm kinh điển vượt thời gian

Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai thể hiện vẻ đẹp và sự quyến rũ của một thiếu nữ. Không chỉ là biểu tượng của nghệ thuật phương Tây, bức họa còn chứa đựng nhiều câu chuyện về sự huyền bí và tài năng của họa sĩ. Hãy cùng MTS khám phá những chi tiết thú vị và câu chuyện đầy lôi cuốn đằng sau kiệt tác này nhé!

1. Đôi nét khái quát về bức tranh Cô gái đeo ngọc trai

1.1. Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai của ai?

Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai (tiếng Hà Lan: Het Meisje met de Parel) là một bức tranh sơn dầu của Johannes Vermeer. Johannes Vermeer (1632-1675), một trong những họa sĩ vĩ đại của thời kỳ Hoàng kim Hà Lan. Ông được biết đến với khả năng sử dụng ánh sáng và màu sắc để tạo ra những tác phẩm sống động và chi tiết.

Tác giả Johannes Vermeer

1.2. Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai ra đời như thế nào?

Tác giả vẽ tranh Cô gái đeo hoa tai ngọc trai vào khoảng năm 1665, trong thời kỳ mà nghệ thuật Hà Lan đang ở đỉnh cao. Đây là thời kỳ mà Vermeer sống và làm việc tại thành phố Delft.

Bức tranh nổi tiếng Cô gái đeo ngọc trai

2. Đặc điểm của bức tranh Cô gái đeo ngọc trai

Nội dung tác phẩm

Cô gái đeo ngọc trai không phải là một chân dung thông thường mà được coi là một "tronie" - một loại tranh phổ biến trong nghệ thuật Hà Lan thế kỷ 17. Tác phẩm không nhằm mục đích miêu tả một người cụ thể mà thể hiện các đặc điểm khuôn mặt và trang phục.

Bức họa mô tả một cô gái trẻ với chiếc khăn trùm đầu màu xanh vàng và đôi khuyên tai ngọc trai lớn. Cô gái nhìn thẳng vào người xem với đôi mắt to tròn và biểu cảm dịu dàng, tạo nên một cảm giác bí ẩn và quyến rũ.

Tác phẩm Thiếu nữ đeo ngọc trai nhận được nhiều sự quan tâm của người yêu nghệ thuật

Chất liệu và kỹ thuật

• Kích thước: Chiều cao: 44,5 cm (17,5 inch), Chiều rộng: 39cm (15,4 inch)

• Chất liệu: Vermeer sử dụng sơn dầu trên vải để tạo nên bức tranh này. Những tác phẩm tranh sơn dầu thường được đánh giá cao và có độ bền với thời gian nên được nhiều họa sĩ nổi tiếng lựa chọn như bức tranh Tiếng thét, bức tranh Quý bà và con chồn.

• Kỹ thuật: Ông nổi tiếng với kỹ thuật sử dụng ánh sáng và bóng tối để tạo ra cảm giác về chiều sâu và sự sống động cho các nhân vật của mình. Trong Cô gái đeo ngọc trai, Vermeer sử dụng một kỹ thuật được gọi là "chiaroscuro" để làm nổi bật khuôn mặt của cô gái và viên ngọc trai.

3. Bí mật của bức tranh Cô gái đeo ngọc trai

Bức tranh Thiếu nữ đeo ngọc trai chứa đựng rất nhiều điều bí ẩn chưa có lời giản. Dưới đây là 6 bí mật không phải ai cũng biết về tác phẩm này.

3.1. Tranh Cô gái đeo hoa tai ngọc trai có kích thước rất nhỏ

Trái với các kiệt tác nghệ thuật có kích thước lớn, Cô gái đeo ngọc trai chỉ nằm trong vỏn vẹn 44,5 x 39 cm, được đánh giá là một tác phẩm khá nhỏ. Tuy nhiên không vì thế mà người xem bị thôi cuốn hút khỏi vẻ đẹp và những bí ẩn của bức tranh này. Bởi nét mặt của cô gái có sức hấp dẫn mê hoặc vô cùng nổi bật thu hút mọi ánh nhìn của người đi qua.

3.2. Cô gái đeo bông tai trong tác phẩm là ai?

Khác với Mona Lisa, danh tính của người mẫu trong bức tranh Cô gái đeo ngọc trai vẫn là một ẩn số chưa được giải mã suốt gần 400 năm qua. Mặc dù bức họa được cho là vẽ chân dung thiếu nữ có thật, nhưng không ai có thể tìm ra bất kỳ manh mối nào về cô gái này, dù bức tranh rất nổi tiếng.

Nghiên cứu năm 2018 của một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã xác nhận rằng bức tranh được vẽ từ người thật. Sử dụng máy quét chuyên dụng và thiết bị X-quang, họ phát hiện nền tranh ban đầu có màu xanh lá cây, thường dùng khi vẽ người mẫu, chứ không phải màu đen như hiện tại.

Danh tính Cô gái trong bức tranh vẫn còn là một điều bí ẩn

Quá trình vẽ cũng có những thay đổi rõ rệt: Vị trí của tai, đỉnh khăn trùm đầu và gáy đã được sửa lại trước khi hoàn thiện. Đôi lông mi mảnh của cô gái là một chi tiết tinh tế mà chỉ có thể được vẽ từ người mẫu thực sự chứ không phải từ trí tưởng tượng.

Có giả thuyết cho rằng người mẫu chính là con gái lớn của Vermeer, nhưng không ai có thể khẳng định chắc chắn điều này.

3.3. Bông tai cô gái đeo chưa chắc là ngọc trai

Nhà vật lý thiên văn người Hà Lan Vincent Icke đã đặt nghi vấn về chiếc bông tai trong tuyệt tác của Johannes Vermeer liệu có phải là ngọc trai thật hay không. Ông cho rằng, có khả năng chiếc bông tai này được làm từ bạc hoặc thiếc đánh bóng. 

Khi nhìn kỹ vào chiếc khuyên tai, ta thấy nó sáng bóng và phản chiếu như chất liệu bạc, trong khi ngọc trai thường mang lại ánh sáng trắng mềm mại. Điều này đặt ra câu hỏi lớn vì Johannes, được biết đến là bậc thầy về sử dụng ánh sáng, lại vẽ một viên ngọc trai sáng bóng hơn bình thường, gây bối rối cho các chuyên gia.

Cô gái chưa chắc đã đeo khuyên tai ngọc trai

Kích thước của viên ngọc trai cũng là một vấn đề đang được bàn bạc, thảo luận. Chuyên gia Quentin Buvelot đưa ra luận điểm rằng những viên ngọc trai lớn rất hiếm và chỉ nằm trong tay những người giàu có nhất thế giới vào thế kỷ 17.

Thay vào đó, những viên ngọc trai thủy tinh rẻ hơn, thường đến từ Venice, khá phổ biến. Chúng được làm từ thủy tinh và sơn mài để tạo lớp hoàn thiện mờ. Buvelot cho rằng, có lẽ cô gái trong tranh đang đeo một viên ngọc trai thủ công như vậy.

3.4. Vermeer đã du hành thế giới gián tiếp qua bức tranh Cô gái đeo hoa tai ngọc trai

Johannes Vermeer sinh ra và sống cả đời ở Delft, Hà Lan. Ông không thích du lịch và chưa từng rời khỏi quê hương của mình. Tuy nhiên, bức tranh Cô gái đeo hoa tai ngọc trai lại mang dấu ấn toàn cầu.

Vermeer đã sử dụng chất liệu từ khắp nơi trên thế giới để tạo nên tác phẩm này. Để làm nổi bật màu sắc rực rỡ, ông đã lấy nguyên liệu thô từ Mexico, Anh, Châu Á và Tây Ấn. Việc mua những vật liệu này đòi hỏi chi phí rất lớn, vì vào thế kỷ 17, chúng có giá trị bằng cả gia tài.

3.5. Điều tạo nên sự mê hoặc thu hút trong bức tranh

Cô gái đeo ngọc trai là kiệt tác nổi bật nhất trong sự nghiệp của Johannes Vermeer, nhưng phải đến sau khi ông qua đời từ lâu, bức tranh mới đạt được sự nổi tiếng.

Cô gái đội một chiếc khăn xếp màu xanh lam và vàng, đeo một chiếc khuyên tai ngọc trai lớn hình giọt nước. Điều khiến bức tranh trở nên cuốn hút không phải là đôi hoa tai hay chiếc khăn xếp, mà là ánh mắt sâu thẳm của thiếu nữ.

Nhà phê bình Michael Kimmelman từng viết: "Khi ngắm nhìn Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai, Vermeer dường như biến mất và chỉ còn lại đôi mắt phi thường của cô ấy, nhìn thẳng vào bạn, xuyên qua dòng thời gian."

Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai gợi lên không khí bí ẩn và mê hoặc

Vermeer đã đặt nhiều gương trong phòng vẽ để định hướng cho đôi tay và phân tích cách chúng di chuyển khi vẽ Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai. Nhà phê bình Tracy Chevalier nhận xét: “Khi nghĩ về Mona Lisa, cô ấy cũng nhìn chúng ta, nhưng cô ấy khép kín, trong khi cô gái đeo hoa tai ngọc trai thì hiện diện ngay trước mắt, như thể không có gì ngăn cách giữa cô ấy và chúng ta. Cô ấy có phẩm chất kỳ diệu là vừa cởi mở lại vừa bí ẩn - đó chính là điều khiến cô ấy trở nên hấp dẫn.”

3.6. Tên bức tranh ban đầu không phải Cô gái đeo hoa tai ngọc trai

Trước năm 1995, bức tranh Cô gái đeo ngọc trai từng được gọi bằng nhiều tên khác nhau như “Cô gái đội khăn xếp”, “Chân dung cô gái đội khăn xếp”, “Cô gái trẻ đội khăn xếp” và “Chân dung một cô gái trẻ”.

Những tên gọi này phản ánh cách nhìn khác nhau trong các thời kỳ khác nhau, tập trung vào chiếc khăn xếp thay vì đôi hoa tai. Điều này cho thấy, bức tranh khi đó chưa được kiểm tra kỹ lưỡng để xác định liệu chiếc khuyên tai là ngọc trai hay bạc, bởi vì tiêu đề ban đầu không đề cập đến chiếc khuyên tai mà lại nhấn mạnh vào chiếc khăn xếp của cô gái.

4. Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai đang ở đâu?

Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Mauritshuis (Mauritshuis Museum) ở The Hague, Hà Lan. Bảo tàng này là nơi lưu giữ và trưng bày nhiều tác phẩm nghệ thuật quan trọng từ Thời kỳ Hoàng kim của Hà Lan và Cô gái đeo ngọc trai là một trong những tác phẩm nổi bật nhất của bộ sưu tập.

Cô gái đeo ngọc trai hiện đang ở bảo tàng Mauritshuis, Hà Lan

5. Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai giá bao nhiêu?

Bức tranh Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai của Johannes Vermeer không có giá cụ thể vì không được bán trên thị trường. Tác phẩm này là một phần của bộ sưu tập tại Bảo tàng Mauritshuis ở The Hague, Hà Lan và được coi là vô giá do giá trị lịch sử và nghệ thuật của nó.

Nếu một tác phẩm nghệ thuật tương tự của Vermeer được bán đấu giá, giá có thể lên đến hàng trăm triệu đô la Mỹ, dựa trên giá trị của các tác phẩm nghệ thuật tương đương khác trên thị trường.

Kết luận

Bức tranh Cô gái đeo ngọc trai là một tác phẩm nghệ thuật xuất sắc và còn chứa đựng nhiều bí ẩn chưa được giải đáp. Dựa vào bức hình, bạn có thể học hỏi được các kỹ thuật trong việc khắc họa chân dung nhân vật của họa sĩ.

Bạn có đang tìm kiếm một lớp học vẽ chân dung cho người không có năng khiếu? Hãy tham khảo chương trình học của Mỹ Thuật Sống để vẽ được những chân dung ấn tượng nhé!