Ấn tượng với bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc nổi tiếng

Bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc là một trong những kiệt tác nổi bật nhất của nghệ thuật sơn mài Việt Nam. Tác phẩm không chỉ là đỉnh cao của kỹ thuật và sự sáng tạo mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa, nghệ thuật sâu sắc, đại diện cho sự kết nối hài hòa giữa ba miền đất nước. Cùng Mỹ Thuật Sống tìm hiểu những điều thú vị về tác phẩm ngay dưới đây!

1. Đôi nét khái quát về bức họa Vườn Xuân Trung Nam Bắc

1.1. Bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc của ai?

Xuân Trung Nam Bắc là bức họa nổi tiếng của họa sĩ Nguyễn Gia Trí. Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ Thuật Đông Dương vào năm 1936. Đây là ngôi trường nghệ thuật nổi tiếng đã đào tạo nhiều họa sĩ nổi tiếng như họa sĩ Tô Ngọc Vân (Bức tranh hai thiếu nữ và em bé), họa sĩ Nguyễn Sáng (Bức tranh Thanh Niên Thành Đồng)...

Nguyễn Gia Trí là người đi đầu trong việc xây dựng khuynh hướng tranh sơn mài mới. Ông là bậc thầy trong việc tìm tòi và sáng tạo ra bảng màu và đưa chất liệu sơn mài Việt Nam lên một đỉnh cao. Đó là sự kết hợp giữa chất liệu sơn ta với yếu tố văn hóa truyền thống Á Đông và phương pháp hội họa hình họa phương Tây.

Họa sĩ Nguyễn Gia Trí là tác giả của bức tranh nổi tiếng Vườn Xuân Nam Bắc

Năm 1989, Bộ Văn hóa và Thông tin chính thức công nhận Nguyễn Gia Trí là một trong những họa sĩ đương đại có công trong việc xây dựng nền nghệ thuật tạo hình hiện đại của Việt Nam.

1.2. Bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc ra đời như thế nào?

Vườn Xuân Trung Nam Bắc là tác phẩm giữ vị trí quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của họa sĩ Nguyễn Gia Trí bên cạnh bức tranh Thiếu Nữ Bên Hoa Phù Dung. Ông đã vẽ bức tranh này trong một khoảng thời gian dài kỷ lục, lên tới 20 năm, chiếm ¼ cuộc đời.

Bức họa Vườn Xuân Trung Nam Bắc nổi tiếng Việt Nam

Họa sĩ bắt đầu vẽ tác phẩm Vườn Xuân Trung Nam Bắc vào năm 1969 và đến năm 1989 mới hoàn thành. Trong suốt 20 năm, bức họa đồ sộ này đã tiêu tốn nhiều thời gian và tiền bạc của gia đình họa sĩ. Vợ ông đã phải bán dần vóc và sơn trong nhà để mua thếp vàng cho ông làm tranh.

Trong khi đó, bản thân họa sĩ cũng phải sáng tác những bức tranh nhỏ khác để bán ra nước ngoài lấy tiền mua nguyên vật liệu. Nhưng lúc bấy giờ, các tác phẩm của ông đã nằm trong danh mục tác phẩm quý và bị cấm bán ra nước ngoài, nên buộc phải bán chui.

Khi bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc còn chưa hoàn thiện, có người đã trả với mức giá 14 lượng vàng để mua lại nhưng tác giả đã từ chối.

2. Đặc điểm của bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc

Bức họa Vườn Xuân Trung Nam Bắc của danh họa Nguyễn Gia Trí là một tác phẩm sơn mài nổi tiếng, thể hiện cảnh sắc mùa xuân tươi đẹp trên khắp ba miền đất nước Việt Nam: Bắc, Trung và Nam.

Trong tranh, Nguyễn Gia Trí đã khéo léo sử dụng các hình ảnh biểu tượng và cảnh vật đặc trưng của từng miền để tạo nên một bức tranh tổng thể hài hòa và sinh động.

Tranh sơn mài Vườn Xuân Bắc Trung Nam miêu tả mùa xuân ba miền tinh tế

Bắc bộ được mô tả với hình ảnh cánh đồng hoa đào rực rỡ, biểu tượng của mùa xuân xứ Bắc. Ở Trung bộ, hình ảnh cây đa, bến nước và những ngôi nhà tranh nằm yên bình bên dòng sông, gợi lên nét đẹp truyền thống và bình yên đặc trưng.

Cuối cùng, Nam bộ được thể hiện qua cảnh sông nước, với những chiếc thuyền nhỏ trôi lững lờ, những hàng dừa xanh mướt, tượng trưng cho vẻ đẹp phóng khoáng và tươi trẻ của miền Nam.

Bức tranh có kích thước 540cm x 200cm được vẽ bằng chất liệu sơn mài trên vóc, một loại vải đặc biệt dùng trong nghệ thuật tranh sơn mài truyền thống của Việt Nam. Ngoài ra, vàng cũng được sử dụng trong quá trình sáng tác.

3. Ý nghĩa của bức tranh Vườn Xuân Bắc Trung Nam mang lại

Vườn Xuân Trung Nam Bắc được sáng tác trong giai đoạn đất nước còn gặp nhiều khó khăn, cuộc chiến tranh chống Mỹ đang diễn ra căng thẳng. Bức tranh như một lời cầu nguyện hạnh phúc và thống nhất ba miền Bắc, Trung, Nam.

Bức tranh Vườn Xuân Bắc Trung Nam như một lời nguyện cầu thống nhất và bình an cho đất nước

Bên cạnh đó, bức tranh sơn mài Vườn Xuân Bắc Trung Nam hội tụ mọi thành tựu trong nửa thế kỷ nghiên cứu và sáng tạo với chất liệu sơn mài của họa sĩ Nguyễn Gia Trí, có kích thước lớn nhất và là sáng tác cuối cùng trong cuộc đời ông.

4. Tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc có bị hỏng không?

Khi bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM tái trưng bày tác phẩm Vườn Xuân Trung Nam Bắc, họ đã phát hiện ra nhiều vết bong tróc trên bề mặt tranh. Để xác định mức độ hư hại, một hội đồng thẩm định đã được thành lập. Trong cuộc họp, họa sĩ Nguyễn Trung Tín chỉ ra rằng những vết bong tróc xuất hiện là do lỗi ở quy trình vệ sinh, khi họ sử dụng bột chu để đánh bóng mặt tranh. 

Bột chu chỉ nên dùng sau khi bức tranh đã được phủ lớp "toát" (sơn cánh gián mỏng) để bảo vệ bề mặt, nhưng nếu có sử dụng thì sau 30 năm, lớp bảo vệ này đã bị mòn. Vườn Xuân Trung Nam Bắc, một tác phẩm có khổ lớn nên không sử dụng lớp phủ. Danh họa Nguyễn Gia Trí đã cùng học trò mài nhẹ bề mặt để tạo sự hài hòa về màu sắc, thay vì phủ lớp "toát". 

Bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc bị hư hỏng sau quá trình tu sửa

Hành động chà xát bột chu, một chất có tính bào mòn cao, đã gây tổn hại nghiêm trọng đến bức tranh, không chỉ về chất liệu mà còn về ý nghĩa nghệ thuật. Theo họa sĩ Nguyễn Xuân Việt, học trò của danh họa Nguyễn Gia Trí, mức độ thiệt hại vật chất có thể lớn hơn con số 10% mà một số họa sĩ sơn mài ước tính. 

"Đó chỉ là sự đánh giá bề mặt, còn cái hồn của tranh thì đã mất rất nhiều. Trong nghệ thuật sơn mài, mạch tranh chính là hồn tranh, mà khi hồn tranh bị tổn thương thì không thể nào đo lường được," ông Việt bày tỏ sự chua chát. 

Họa sĩ Siu Quý đồng thời là phó chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM, cũng nhấn mạnh rằng bức tranh đã mất đến 70% cái thần tinh túy của nó. Những tổn thất này không chỉ là vật chất mà còn là mất mát vô giá về mặt nghệ thuật và tâm hồn của tác phẩm.

5. Bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc đang ở đâu?

Tác phẩm Vườn Xuân Trung Nam Bắc hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM. Được thành lập vào năm 1987, bảo tàng lưu giữ và trưng bày nhiều tác phẩm nghệ thuật quý giá, bao gồm tranh, điêu khắc và hiện vật từ các giai đoạn khác nhau trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam.

6. Bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc có giá bao nhiêu?

Năm 1991, tác phẩm Vườn Xuân Trung Nam Bắc của danh họa Nguyễn Gia Trí đã được Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh mua lại với giá 100.000 USD, một số tiền lớn vào thời điểm đó. Quyết định này không chỉ thể hiện sự trân trọng đối với nghệ thuật mà còn là bước đi quan trọng nhằm bảo tồn một tác phẩm nghệ thuật có giá trị đặc biệt trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam.

Việc mua lại bức tranh đã khẳng định cam kết của thành phố trong việc gìn giữ và phát triển nền văn hóa nghệ thuật, cũng như tạo cơ hội cho công chúng thưởng thức và tìm hiểu về những tác phẩm nghệ thuật quý giá.

Vườn Xuân Trung Nam Bắc không chỉ là một bức tranh, mà còn là biểu tượng cho sự gắn kết và hòa hợp giữa ba miền của đất nước, được thể hiện qua bàn tay tài hoa và tâm huyết của Nguyễn Gia Trí. Với sự kiện này, tác phẩm đã trở thành một phần quan trọng của Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM, nơi nó được bảo quản và trưng bày cho thế hệ mai sau.

Kết luận

Trên đây là thông tin về bức tranh Vườn Xuân Trung Nam Bắc mà Trung tâm MTS gửi đến bạn. Bức tranh không chỉ là minh chứng cho tài năng và tâm huyết của danh họa Nguyễn Gia Trí mà còn là biểu tượng của sự kết nối văn hóa giữa ba miền đất nước. Bức tranh là lời nhắc nhở về việc bảo tồn và tôn vinh những giá trị nghệ thuật truyền thống, đồng thời là nguồn cảm hứng bất tận cho những nghệ sĩ trẻ trên con đường sáng tạo.